Wat is The Velvet Sundown? AI vormt een complete rockband

Maar óók buiten onze eigen discipline gebeurt er van alles. Een fascinerend voorbeeld is The Velvet Sundown, een volledig AI‑gecreëerd psychedelisch rockproject dat viral ging op onder andere Spotify.

En dit bleek te kloppen. Muziekherkenningstechnologie van onder andere Deezer labelde de nummers van The Velvet Sundown al snel als “mogelijk volledig AI-gegenereerd”. Ook onafhankelijke experts ontdekten duidelijke AI-patronen in zowel de audio als de albumhoezen en "bandfoto’s". Het zou betekenen dat niet alleen de sound en songteksten met AI zijn gemaakt, maar zelfs de stoere rockers op de albumcover door een algoritme in het leven zijn geroepen. Kortom, The Velvet Sundown is een rockband zonder bandleden van vlees en bloed.

De groep zelf hield de spanning er eerst in. Op Spotify presenteerden ze zich als echte band, met een eigen "Verified Artist" beschrijving: "Their sound mixes textures of ’70s psychedelic alt-rock and folk rock, yet blends effortlessly with modern alt-pop and indie structures." Op een bescheiden Twitter/X-account (met nog geen honderd volgers) reageerden ze geërgerd op de AI-beschuldigingen: “Elk akkoord, elk foutje is MENSELIJK.” Toch maakte die woedende ontkenning weinig indruk, zeker omdat het account niet gekoppeld was aan het officiële Spotify-profiel van de band. Niemand kon nog om de aanwijzingen heen dat The Velvet Sundown volledig door generatieve AI gecreëerd is.

Opschudding in de muziekwereld

Toen duidelijk werd dat The Velvet Sundown hoogstwaarschijnlijk een AI-creatie is, zorgde dat voor flink wat opschudding in de muziekwereld. Enerzijds raakten veel luisteraars gefascineerd, blijkbaar kon een computermodel muziek maken die door duizenden fans werd gestreamd zonder dat ze het doorhadden. Maar anderzijds klonk er ook kritiek en zorg. Muziekfans en artiesten vroegen zich af: is dit nog wel eerlijk tegenover echte bands? Streams en royalty’s gingen tenslotte naar een “band” die niet bestaat, terwijl menselijke artiesten moeite moeten doen om überhaupt in diezelfde afspeellijsten te komen.

Verschillende prominente muzikanten roerden zich in het debat. Zo pleitten supersterren als Elton John en Dua Lipa voor duidelijke regelgeving en een plicht om AI-muziek te labelen als zodanig. Die transparantie is volgens hen broodnodig, zodat luisteraars weten waar ze naar luisteren en echte makers niet onbedoeld verdrongen worden door slimme algoritmes. De bezorgdheid is begrijpelijk: als streamingplatforms overspoeld worden door automatisch gegenereerde songs, wordt het voor nieuw talent nog lastiger om op te vallen. Bovendien voelt het voor veel mensen ongemakkelijk dat ze van een nepband zijn gaan houden, al was de muziek best aardig, het “soulvolle” rockgeluid bleek in feite zielloos rekenwerk.

Toch is niet iedereen negatief. Sommigen zien The Velvet Sundown juist als een kunstproject of een satirische stunt die ons een spiegel voorhoudt. De mysterieuze makers (wiens identiteit vooralsnog onbekend is) noemen het zelf een “multidisciplinair artistiek project”. Daarmee laten ze bewust in het midden in hoeverre AI precies betrokken is. Die onduidelijkheid voedt de discussie alleen maar meer.

Is dit puur provocatie, of een glimp van de toekomst van de muziek? Misschien was The Velvet Sundown bedoeld om vragen op te roepen over creativiteit en authenticiteit in het AI-tijdperk en zo ja, dan is die missie geslaagd.

Creatieve reacties van het publiek

Bij deze nog enkele leuke reacties op het nummer die ik onder de video op YouTube tegenkwam:

• My wife used to love this song, we just to listen to it while driving in the highway. She passed in 1998. She was a toaster, I'm a calculator.
• When I was a young Samsung Smart refrigerator, my mother (who was half rice cooker, half air fryer) used to sing this to me before I would power off. Good times
• When the corporations realized people couldn’t tell the difference between a singer with a soul and a server with a synth, they didn’t ask if it was art. They asked if they could sell it before breakfast.
• It’s wild how this reminds me of a memory I never had, in a place that doesn’t exist, with someone who never lived